Cảnh báo: 5 loại thực phẩm tưởng an toàn nhưng có thể gây ngộ độc nếu dùng sai cách
Nhiều thực phẩm quen thuộc trong bếp tưởng chừng vô hại nhưng lại tiềm ẩn độc tố nguy hiểm nếu sử dụng sai cách. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận diện 5 loại thực phẩm nên loại bỏ ngay để bảo vệ sức khỏe cả gia đình.
Khoai tây nảy mầm – “Sát thủ âm thầm” trong gian bếp
Bạn có bao giờ bắt gặp củ khoai tây bị mềm, chuyển màu xanh hoặc bắt đầu nảy mầm và vẫn dùng để nấu ăn? Nhiều người nghĩ rằng chỉ cần cắt bỏ phần mầm là xong, nhưng thực tế không đơn giản như vậy.
Khoai tây khi nảy mầm sẽ sản sinh ra solanine – một loại glycoalkaloid cực kỳ độc hại. Chỉ cần tiêu thụ một lượng nhỏ solanine cũng có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, nôn ói, tiêu chảy, và trong trường hợp nghiêm trọng, thậm chí có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương và gây tử vong.
Khoai tây khi nảy mầm hoặc chuyển sang màu xanh thường chứa solanine – một loại độc tố tự nhiên rất nguy hiểm. Dù có nấu chín kỹ thì độc tố này vẫn không bị phá huỷ hoàn toàn. Vì vậy, tốt nhất nên loại bỏ những củ khoai đã mọc mầm hay có dấu hiệu đổi màu để tránh nguy cơ ngộ độc cho cả gia đình.
Khoai tây mọc mầm chứa độc tố solanine – nên bỏ ngay để tránh nguy cơ ngộ độc.
Cà chua xanh – Đẹp mắt nhưng cực kỳ nguy hiểm
Nếu bạn từng nếm thử cà chua xanh hoặc dùng để làm món muối chua thì hãy cân nhắc lại. Cà chua chưa chín hẳn (vẫn còn màu xanh) chứa alkaloid – hợp chất có thể gây độc, đặc biệt là solanine, tương tự như trong khoai tây mọc mầm.
Khi ăn phải cà chua xanh với số lượng lớn, cơ thể có thể phản ứng bằng cách buồn nôn, nôn, đau đầu, mệt mỏi, tiêu chảy… Đây là điều không ít người đã trải nghiệm nhưng không biết nguyên nhân thực sự là gì.
Lời khuyên: Chỉ sử dụng cà chua khi đã chín đỏ, không dùng quả còn xanh, nhất là khi chế biến món ăn cho trẻ nhỏ hoặc người già có hệ tiêu hóa yếu.
Đậu thận đỏ sống – Nhỏ mà có võ, “đánh gục” dạ dày
Không phải ai cũng biết rằng đậu thận đỏ (kidney beans) nếu không được nấu chín đúng cách lại là một trong những thực phẩm dễ gây ngộ độc nhất. Lý do là vì trong đậu sống chứa lượng lớn lectin – một loại protein độc hại có thể khiến người ăn bị buồn nôn, nôn mửa, đau bụng dữ dội và tiêu chảy chỉ sau vài giờ tiêu thụ.
Điều nguy hiểm ở đây là nhiều người lầm tưởng chỉ cần ngâm đậu hoặc đun sôi vài phút là đủ. Tuy nhiên, thực tế, lectin chỉ bị phá hủy khi đậu được nấu sôi ở nhiệt độ cao trong ít nhất 10 phút.
Theo khuyến cáo từ Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), lectin – độc tố tự nhiên có trong đậu thận – không thể bị loại bỏ chỉ bằng cách ngâm nước lạnh hay nấu qua loa. Để đảm bảo an toàn khi sử dụng, đậu cần được ngâm trong nước ít nhất 5 giờ và sau đó nấu sôi tối thiểu 30 phút.
Đậu thận đỏ phải được ngâm kỹ và nấu chín đúng cách để loại bỏ độc tố lectin.
Mộc nhĩ tươi – “Kẻ phản chủ” gây kích ứng da và hô hấp
Mộc nhĩ tươi (nấm mèo tươi) là nguyên liệu quen thuộc trong nhiều món ăn, từ xào, nấu canh đến nhân bánh. Nhưng điều ít ai biết là mộc nhĩ tươi có chứa porphyrin – chất gây nhạy cảm với ánh sáng, có thể khiến da bị viêm, ngứa, thậm chí dẫn đến phù nề thanh quản gây khó thở.
Trường hợp nhẹ có thể chỉ là dị ứng ngoài da, nhưng nặng hơn, người ăn có thể bị rối loạn hô hấp, tụt huyết áp, và phải nhập viện cấp cứu.
Lưu ý: Tuyệt đối không ăn mộc nhĩ khi còn tươi. Hãy phơi khô, ngâm kỹ và nấu chín hoàn toàn trước khi sử dụng.
Khế – Trái cây “vàng” với người khỏe, “độc” với người bệnh thận
Khế là loại trái cây giàu vitamin C, có vị thanh mát, thường được dùng trong các món ăn dân dã. Tuy nhiên, với người mắc bệnh thận – đặc biệt là suy thận hoặc đang chạy thận nhân tạo – khế có thể trở thành “thuốc độc”.
Khế chứa caramboxin – một hợp chất độc hại với hệ thần kinh, không thể được đào thải qua thận yếu. Khi người bệnh thận ăn khế, độc tố tích tụ trong cơ thể gây ra các triệu chứng như nấc cụt kéo dài, lú lẫn, động kinh, thậm chí là tử vong.
Bác sĩ CKII Nguyễn Thị Mai Anh cảnh báo: “Chỉ một lượng nhỏ khế cũng có thể gây nguy hiểm với người suy thận. Tốt nhất, bệnh nhân nên tránh tuyệt đối loại trái cây này.”
Lời nhắc nhẹ mà sâu sắc: Cẩn trọng với những điều tưởng là nhỏ
Sự an toàn trong bữa ăn không chỉ đến từ việc thực phẩm có sạch hay không, mà còn phụ thuộc rất nhiều vào cách chúng ta lựa chọn và chế biến. Những loại thực phẩm kể trên không hề xa lạ, nhưng đôi khi chính vì sự quen thuộc ấy mà chúng ta chủ quan.
Vậy nên, đừng ngại nhắc bố mẹ, ông bà mình bỏ đi những món “quen tay” mà tiềm ẩn rủi ro. Một chút thay đổi nhỏ hôm nay có thể mang lại sự bình an lâu dài cho cả gia đình.
6 loại cá tự nhiên cực bổ, đi chợ thấy là mua ngay kẻo tiếc
Những loại cá tự nhiên này không chỉ dễ mua, giá thành hợp lý mà còn ẩn chứa nhiều dưỡng chất quý giá, được ví như “nhân sâm” hay “tổ yến” của biển cả – rất tốt cho sức khỏe cả gia đình.
Những loại cá tự nhiên này không chỉ có mức giá phải chăng mà còn giàu dinh dưỡng, được ví như “nhân sâm” hay “tổ yến” trong thế giới hải sản. Các bà nội trợ đừng nên bỏ qua cơ hội mang về chế biến, vừa giúp bữa ăn thêm phong phú, vừa bồi bổ sức khỏe cho cả gia đình.
Cá cơm
Là loài cá nhỏ, thân dài mảnh, cá cơm sinh sống chủ yếu ở vùng biển mặn và được biết đến như một “siêu thực phẩm” giá rẻ. Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, cá cơm chứa lượng lớn axit béo omega-3, vitamin và các khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
Chúng cung cấp nguồn chất béo tốt và cholesterol có lợi, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch. Đặc biệt, từ tháng 7/2019, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã xếp cá cơm vào nhóm những loại cá tốt nhất nên tiêu thụ. Một ưu điểm nữa là cá cơm có vòng đời ngắn, nên tích tụ ít độc tố, rất an toàn để sử dụng thường xuyên. Gặp cá cơm tươi ở chợ, bạn đừng nên bỏ lỡ!
Là loài cá nhỏ, thân dài mảnh, cá cơm sinh sống chủ yếu ở vùng biển mặn và được biết đến như một “siêu thực phẩm” giá rẻ.
Cá ngừ
Cá ngừ sống ở tầng nước sâu dưới đáy biển nên ít bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm, phần thịt săn chắc, giàu vị đậm đà và dưỡng chất. Đây là lựa chọn lý tưởng cho những ai đang quan tâm đến sức khỏe tim mạch.
Cá ngừ giúp điều hòa lượng cholesterol, phòng ngừa xơ vữa động mạch, giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ. Không chỉ vậy, cá ngừ còn rất giàu sắt, vitamin B12 và omega-3 – những dưỡng chất hỗ trợ tạo máu và tăng cường sức đề kháng, đặc biệt tốt cho người cao tuổi.
Cá mòi
Là loài cá có thể sinh sống ở cả nước ngọt lẫn nước mặn, cá mòi nổi bật với hàm lượng dinh dưỡng dồi dào. Chúng cung cấp nhiều vitamin, canxi, sắt, kẽm, kali và đặc biệt là omega-3 cùng các acid béo như EPA và DHA – vốn rất cần thiết cho sức khỏe tim mạch và não bộ.
Không chỉ giúp cải thiện tuần hoàn máu và phòng bệnh tim, lượng vitamin D trong cá mòi còn hỗ trợ xương chắc khỏe, cực kỳ hữu ích với người cao tuổi. Đây là loại cá dân dã, dễ mua nhưng lại mang đến giá trị sức khỏe rất cao.
Cá trắng
Loài cá này thường sinh sống ở vùng nước nông, nước lợ như cửa sông, vùng hạ lưu hoặc đồng bằng. Theo y học cổ truyền, cá trắng có tính ấm, hỗ trợ tiêu hóa tốt và đặc biệt hữu ích trong việc điều trị viêm đại tràng mãn tính.
Vì sống ở môi trường khá sạch và có vòng đời ngắn, cá trắng rất ít tích tụ thủy ngân hay chất độc hại, là sự lựa chọn an toàn và bổ dưỡng cho bữa cơm gia đình.
Cá diêu hồng
Cá diêu hồng có hình dáng thon dài, phần thịt dày, ít xương và gần như không có mùi tanh. Đây là loại cá giàu dinh dưỡng, đặc biệt chứa hàm lượng omega-3 cao – rất tốt cho não bộ và hệ tim mạch.
Nhờ lượng dầu dồi dào, cá diêu hồng còn được gọi là “cá béo”. Loại cá này thường được chế biến bằng cách hun khói hoặc đóng gói sẵn để tiện bảo quản, mà vẫn giữ được nguyên vẹn giá trị dinh dưỡng.
Cá diêu hồng có hình dáng thon dài, phần thịt dày, ít xương và gần như không có mùi tanh.
Cá bơn
Là loài cá sống ở tầng biển sâu, cá bơn nổi bật với hàm lượng protein cao và chứa nhiều axit béo không bão hòa – chất béo có lợi cho cơ thể. Nhờ môi trường sống sạch và xa bờ, cá bơn ít bị ô nhiễm, rất an toàn khi mua tại các chợ hải sản tự nhiên.
Ở nhiều nước châu Á như Hàn Quốc, Nhật Bản hay Trung Quốc, cá bơn được ưa chuộng và thường xuất hiện trong các món nướng hoặc sashimi (ăn sống). Với hàm lượng omega-3 dồi dào và ít chất béo xấu, cá bơn là nguyên liệu lý tưởng cho bữa ăn lành mạnh, bổ dưỡng.