Tổ Tiên nhắc nhở: ‘Ở nhà có 4 tiếng nói không phải điềm lành’, đó là 4 tiếng nào?
Người xưa có câu: “Ở nhà bốn tiếng nói không phải điềm lành”, nhưng ít ai biết rõ ý nghĩa thực sự đằng sau.

Con cái cãi lời cha mẹ
Nếu trong gia đình thường xuyên có tiếng trẻ cãi lời cha mẹ, điều đó có thể phản ánh vấn đề trong cách giáo dục con cái cũng như văn hóa và lối sống của gia đình.

Từ nhỏ, chúng ta được dạy phải kính trọng người lớn tuổi và hiếu thảo với cha mẹ. Dù có bất đồng quan điểm, con cái không nên tranh cãi trực tiếp với cha mẹ mà thay vào đó, hãy chọn thời điểm thích hợp để trò chuyện. Việc lắng nghe và chia sẻ sẽ giúp gia đình trở nên hòa thuận và hạnh phúc hơn.

Nếu trong gia đình thường xuyên có tiếng trẻ cãi lời cha mẹ, điều đó có thể phản ánh vấn đề trong cách giáo dục con cái cũng như văn hóa và lối sống của gia đình.

Tiếng than thở, trách móc trong nhà
Sự hòa thuận là yếu tố quan trọng nhất trong một gia đình. Ông cha ta từng nói: “Gia đình hòa thuận, vạn sự hưng thịnh”, câu nói này mang nhiều ý nghĩa sâu sắc.
Nếu trong nhà thường xuyên có tiếng than thở, trách móc giữa các thành viên, không khí gia đình sẽ trở nên căng thẳng, ảnh hưởng đến vận may và tài lộc. Những cuộc cãi vã kéo dài không chỉ khiến gia đình mất đi sự yên ấm mà còn có thể dẫn đến những hệ lụy không mong muốn.

Vấn đề chi tiêu thiếu kiểm soát
Ngày nay, quan niệm “tiêu trước – trả sau” đã ăn sâu vào tư duy của nhiều người, đặc biệt là giới trẻ. Nhiều người tin rằng: “Mỗi người chỉ sống một lần, hãy tận hưởng cuộc sống vì không ai biết trước ngày mai sẽ ra sao”. Dưới ảnh hưởng của suy nghĩ này, nhiều bạn trẻ sử dụng thẻ tín dụng hoặc vay nợ để mua sắm mà không suy nghĩ về khả năng chi trả.
Khi không thể trả nợ đúng hạn, việc bị chủ nợ đòi tiền sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến gia đình. Những cuộc gọi đòi nợ, sự quấy rối, thậm chí là đe dọa có thể tạo ra sự hỗn loạn trong nhà, ảnh hưởng đến cuộc sống của các thành viên, khiến con cái cảm thấy xấu hổ và mất tự tin khi ra ngoài.

Ngày nay, quan niệm “tiêu trước – trả sau” đã ăn sâu vào tư duy của nhiều người, đặc biệt là giới trẻ.

Tiếng nói tâng bốc từ người khác
Bạn có bao giờ nhận ra rằng, trong xã hội này, xu nịnh là điều không thể thiếu? Thực tế, khi ai đó tâng bốc bạn, đó có thể chỉ vì bạn đang ở vị trí cao hoặc bạn có thứ mà họ mong muốn. Hầu hết mọi người đều thích nghe lời khen ngợi, bởi lẽ những lời ấy dễ chịu hơn sự thật.
Tuy nhiên, việc nghe quá nhiều lời nịnh nọt không hẳn là điều tốt. Nếu xung quanh bạn toàn những người chỉ biết khen ngợi mà không ai dám thẳng thắn chỉ ra khuyết điểm của bạn, đó có thể là dấu hiệu của nguy cơ sắp tới. Khi ở vị trí cao, con người càng cần sự khiêm tốn. Nếu quá tin vào những lời xu nịnh, bạn dễ trở nên tự mãn, mất đi sự tỉnh táo và rơi vào thế bị động, thậm chí có thể ảnh hưởng đến tài lộc và sự nghiệp.

Tổ Tiên khuyên bảo: ‘Ở đời có 4 cái ngu’, vậy cái nào là cái ngu nhất?

Người xưa chỉ ra 4 điều ngu ngốc nhất, con cháu không nên làm.

Cái ngu “Làm mai”

Theo quan niệm dân gian, làm mai mối được xem là cái ngu đứng đầu trong bốn điều dại dột. “Làm mai” ở đây không phải là một nghề chuyên nghiệp, mà là việc một người đứng ra giới thiệu, se duyên cho hai gia đình quen biết nhau và tiến tới hôn nhân. Ngày xưa, khi chưa có các dịch vụ mai mối hiện đại, việc này chủ yếu được thực hiện dựa trên lòng tốt, thậm chí đôi khi chỉ nhận chút tiền trà nước từ hai bên gia đình.
Tuy nhiên, làm mai không phải lúc nào cũng thuận lợi. Nếu đôi lứa hạnh phúc, người mai mối có thể nhận lời cảm ơn. Nhưng nếu cuộc hôn nhân không như mong đợi, xảy ra mâu thuẫn hay đổ vỡ, người làm mai dễ bị trách móc, thậm chí bị đổ lỗi vì “giới thiệu sai người”. Bởi lẽ, họ không thể hiểu hết mọi khía cạnh của hai gia đình, cũng như tính cách thực sự của đôi bên.

Có nhiều trường hợp, người mai mối bị cả hai phía chỉ trích, dẫn đến phiền phức không đáng có. Chính vì thế, ông bà ta mới đúc kết rằng: “Làm mai” là một trong những điều dại dột nhất.

Ngày nay, với sự phát triển của xã hội, trai gái thường có nhiều cơ hội tự tìm hiểu trước khi tiến tới hôn nhân, và vai trò của người làm mai chỉ mang tính chất hỗ trợ. Dù vậy, việc mai mối vẫn tiềm ẩn những rủi ro, nên người đứng ra kết duyên cần cân nhắc kỹ lưỡng.

Cái ngu “Nhận nợ”

Điều dại dột thứ hai chính là đứng ra bảo lãnh nợ cho người khác. Khi bảo lãnh, nếu người vay trả nợ đúng hạn, mọi chuyện đều êm đẹp. Nhưng trên thực tế, người vay thường gặp khó khăn tài chính, và khả năng hoàn trả đúng hạn rất thấp.

Khi đó, bạn không chỉ chịu áp lực từ chủ nợ mà còn có thể mất lòng người vay. Nếu không giúp họ trả nợ, bạn có thể bị xem là vô trách nhiệm. Còn nếu đứng ra thanh toán thay, bạn vừa thiệt hại tài chính, vừa cảm thấy bị lợi dụng. Mối quan hệ đôi bên cũng vì thế mà trở nên căng thẳng, thậm chí đổ vỡ.

Vì vậy, người xưa đã nhấn mạnh rằng, bảo lãnh nợ là một hành động dại dột, dễ tự chuốc lấy rắc rối. Không ít trường hợp, người bảo lãnh phải gánh khoản nợ thay cho người khác, dẫn đến mất tiền bạc, mất tình nghĩa và chuốc lấy phiền phức không đáng có.

Cái ngu “Gác cu”

Từ xưa đến nay, “gác cu” vẫn là một thú vui tao nhã của những người yêu thiên nhiên, nhưng để chơi được trò này, người ta phải bỏ ra không ít công sức, thời gian và tiền bạc. Để bẫy được chim cu, người chơi cần lựa chọn, nuôi dưỡng và thuần hóa một con chim mồi thật tốt. Việc này đòi hỏi sự kiên nhẫn và kinh nghiệm, nhưng không phải lúc nào cũng mang lại kết quả như mong đợi.

Rủi ro lớn nhất của việc gác cu là nhiều khi chẳng bắt được con chim nào, thậm chí con chim mồi cũng có thể bay mất, khiến công sức bỏ ra trở thành vô ích. Điều này khiến người ta ví von rằng, chơi chim cu mà không khéo sẽ thành “ngu”, vì chẳng những mất thời gian mà còn có thể mất cả chim.

Cái ngu “Cầm chầu”

“Cầm chầu” là một phần quan trọng trong nghệ thuật ca trù hay hát ả đào ngày xưa. Người cầm chầu có nhiệm vụ đánh trống để tán thưởng hoặc nhắc nhở nghệ sĩ biểu diễn. Mỗi nhịp trống được xem như một lời khen, chê, góp phần tạo nên sự tương tác trực tiếp giữa người nghe và người hát.

Tuy nhiên, công việc này không hề đơn giản, vì lời nhận xét của người cầm chầu có thể khiến ca nương hoặc kép đàn không hài lòng. Nếu khen thì không sao, nhưng nếu chê, rất dễ làm mất lòng người khác, thậm chí gây ra xích mích. Hơn nữa, để được cầm chầu trong những buổi hát hay, người ta thường phải bỏ ra nhiều tiền bạc.

Chính vì thế, ông bà ta cho rằng “cầm chầu” là một việc dễ mang lại phiền phức. Dù có kiến thức về nghệ thuật hay không, tốt nhất vẫn nên tránh xa, để không vô tình vướng vào những chuyện không hay.